Jest najbardziej rozpowszechnioną formą leczenia nerkozastępczego. Zabieg hemodializy polega na oczyszczaniu krwi z toksyn i wody, przez błonę półprzepuszczalną dializatora. Dializator jest częścią urządzenia zwanego sztuczną nerką, przez które ogólnie mówiąc przepływa krew pacjenta. Czas trwania takiego zabiegu to 3-5 godzin.
Krew pobierana od pacjenta przepływa przez dializator. Równolegle, lecz w przeciwnym kierunku w dializatorze przepływa płyn dializacyjny. Krew od płynu oddziela wspomniana wcześniej błona półprzepuszczalna. W dializatorze zachodzą dwa procesy dyfuzji i ultrafiltracji. Procesy te są odpowiedzialne za wymianę pomiędzy krwią pacjenta a płynem dializacyjnym. Krew przed wprowadzeniem do organizmu pacjenta jest podgrzewana do temperatury ciała.
Płyn dializacyjny wytwarzany jest z koncentratu oraz uzdatnionej wody przygotowanej przez uzdatniacz mieszczący się na terenie stacji dializ.
DOSTĘP NACZYNIOWY
Przed chorym kwalifikowanym do leczenia nerko zastępczego metodą hemodializy pojawia się konieczność założenia stałego dostępu naczyniowego. Dostęp taki można zapewnić na dwa sposoby. Poprzez wytworzenie przetoki tętniczo-żylnej (z naczyń własnych chorego, lub z wykorzystaniem protezy naczyniowej), lub też poprzez założenie cewnika permanentnego.
Pacjent rozpoczyna hemodializę od momentu zagojenia się przetoki lub akcesu w postaci cewnika. Zwykle okres ten trwa 2 tygodnie.
TECHNIKI STOSOWANE W HEMODIALIZIE
Hemodializa klasyczna. Jednoczesne stosowanie procesów dyfuzji i ultrafiltracji z zastosowaniem płynu dializacyjnego zawierającego bufor wodorowęglanowy.
Hemodializa sekwencyjna. Czasowe rozdzielenie procesów dyfuzji i ultrafiltracji. Stosowana u chorych z chorobami układu krążenia i skłonnością do hipotonii.
Hemodializa z profilowaniem stężenia sodu w płynie dializacyjnym. Technika z czasowym podwyższeniem stężenia sodu. Zalecane u chorych z tendencją do hipotonii.
Hemodializa ze zwiększeniem efektywności zabiegu - HIGH-FLUX. Stosowanie wysokiej klasy dializatorów z bardziej wytrzymałymi błonami o dużej powierzchni dializacyjnej.
Hemodiafiltracja. Technika oparta o procesy dyfuzji oraz ultrafiltracji, ze znaczną przewagą procesu ultrafiltracji.
Hemodializa połączona z hemofiltracją. Stosowanie procesów dyfuzji oraz ultrafiltracj w tym samym czasie, lecz w osobnych komorach. Komora dializatora oraz komora hemofiltra.
WSKAZANIA
- ostra niewydolność nerek
- przewodnienie zagrażające wystąpieniem obrzęku płuc
lub mózgu
- związane z mocznicą zaburzenia ze strony
ośrodkowego układu nerwowego
- tarcie osierdzia
- mocznicowa skaza krwotoczna
- ciężka hiperpotasemia lub gwałtowny wzrost stężenia
potasu
- ciężka kwasica metaboliczna
- wysokie stężenie mocznika
PRZECIWWSKAZANIA
- rozsiana choroba nowotworowa bez szansy uzyskania
choćby czasowej remisji
- miażdżyca z zaawansowanym zespołem demencyjnym
- ciężka nieodwracalna niewydolność serca bez szansy
przeszczepu tego narządu
- ciężka nieodwracalna niewydolność innych narządów i
układów bez szans na przeszczepienie
- brak możliwości wytworzenia dostępu naczyniowego
- choroba psychiczna uniemożliwiająca współpracę
- brak zgody pacjenta