Przewlekła choroba nerek to powolne, nieodwracalne i postępujące w skutkach pogorszenie funkcjonowania nerek z lub bez obniżenia wskaźnika GFR poniżej 90 [ml/min] / 1,73 m2.
PRZYCZYNY NIEWYDOLNOŚCI NEREK
- choroby kłębuszków nerkowych (pierwotne i wtórne)
- nefropatia cukrzycowa
- zwężenie naczyń krwionośnych
- choroby cewkowo-śródmiąższowe
- choroby z towarzyszącymi torbielami nerek
- autoimmunoagresja (afekt nerkowy)
Dla rozpoznania nasilenia choroby nerek
prowadzono wskaźnik GFR (ocena filtracji kłębuszkowej). Wskaźnik ten
wyznaczany jest ze wzoru Cockrofta-Gaulta
STADIA PRZEWLEKŁEJ CHOROBY NEREK
Przewlekła choroba nerek obejmuje 5 stadiów, z
czego stadia 2 - 5 obejmują kolejne stopnie przewlekłej
niewydolności nerek (p.n.n.)
stadium | nazwa | GFR [ml/min] / 1,73 m2 |
1 | uszkodzenie nerek GFR prawidłowe lub zwiększone |
powyżej 90 |
2 | uszkodzenie niewielkiego
stopnia GFR utajona p.n.n. |
60 - 89 |
3 | uszkodzenie średniego
stopnia GFR wyrównana p.n.n. |
30 - 59 |
4 | uszkodzenie znacznego
stopnia GFR niewyrównana p.n.n. |
15 - 29 |
5 | schyłkowa niewydolność nerek | poniżej 15 |
OBJAWY PRZEWLEKŁEJ CHOROBY NEREK
stadia 1 i 2
- nadciśnienie tętnicze
- białkomocz (mikroalbuminuria)
- okresowe obrzęki (twarzy, okolic kostek)
- nawracające zakarzenia układu moczowego
- trudności w oddawaniu moczu
- oddawanie moczu w nocy
- wzmożone pragnienie
stadia 3 i 4
- nadciśnienie tętnicze
- nudności, wymioty, czkawka, niesmak w ustach
- złe samopoczucie
- pogorszenie wydolności fizycznej
- wielomocz (powyżej 2 l na dobę)
- wzrost stężenia kreatyniny w surowicy (2-5 mg/dl)
- niedokrwistość
stadium 5
- nasilenie objawów z poprzednich stadiów
- zmniejszenie ilości oddawanego moczu, obrzęki
- świąt skóry
- uczucie stałego zmęczenia
- zaburzenia gospodarki wapienno-fosforanowej
- niedokrwistość
- zaburzenia wodno-elektrolitowe
Charakterystyczną cechą przewlekłej choroby nerek jest powolny przebieg oraz skąpe objawy. Należy pamiętać, aby decyzję o wyborze leczenia nerkozastępczego podjąć przed wystąpieniem powikłać związanych z zatruciem mocznicowym.
Ostatecznym limitem dla pacjentów bez cukrzycy jest wartość GFR = 15. Dla pacjentów z cukrzycą nieco więcej GFR = 20.
POWIKŁANIA CHORÓB NEREK
- hemopoeza
- niedokrwistość wtórna, powodowana niedoborem
erytropoetyny już w 2 stadium
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej (wapniowej,
fosforanowej, potasowej)
- zaburzenia gospodarki sodowej (hiponatremia,
hipernatremia)
- zaburzenie układu kostno-stawowego
- wtórna nadczynność przytarczyc
- zaburzenie gospodarki kwasowo-zasadowej (kwasica i
zazadowica metaboliczna, kwasica i zasadowica
oddechowa)